نمی‌توان بحران سیاسی را به دست افراد غیرسیاسی حل کرد

حجت‌الاسلام رسول منتجب‌نیا، نماینده سه دوره اول مجلس شورای اسلامی و فعال سیاسی اصلاح‌طلب در روز16آذرماه در گفت‌وگویی با روزنامه «آرمان ملی» طرحی را برای برون‌رفت کشور از شرایط کنونی ارائه دادند. در این طرح آمده بود: « نقطه آغاز این طرح این است که اعلام شود که از این تاریخ به بعد گشت ارشاد تعطیل خواهد شد و برخی از اتفاقاتی که در گذشته رخ داده دیگر تکرار نخواهد شد. مقدمه دوم این طرح این است که دادسراها و دادگاه‌ها تا زمانی که کمیته‌ای در این زمینه تشکیل خواهد شد از صدور رأی قطعی درباره افراد خودداری کنند تا مشخص شود متهمان اصلی چه کسانی هستند. مقدمه سوم این است که یک عفو عمومی درباره کسانی که مرتکب جرمی در اعتراضات نشده‌اند اعلام شود. مقدمه چهارم این است که گزارش‌ها و شکایت‌ها باید جمع‌آوری شود. این مسائل باید به مرجع دیگری خارج از حاکمیت ارجاع داده شود. این مرجع نیز کمیته حقیقت‌یاب یا هر نام دیگری که می‌توان برای آن انتخاب کرد است که شامل15 عضو باشد. دو نفر از این15 عضو به انتخاب مراجع طراز اول کشور انتخاب‌ شوند. دو نفر دیگر را رهبری انتخاب کنند. این افراد به عنوان نماینده رهبری نباشند، بلکه به عنوان افراد انتخاب شده رهبری در نظر گرفته شوند. دو نفر نماینده عادل و خوش سابقه به انتخاب همه نمایندگان مجلس شورای اسلامی باشد. دو نفر نیز نماینده اولیای مقتولانی باشند که در اعتراضات اخیر کشته شده‌اند که لازم است در این کمیته حضور داشته باشند. دو نفر از قضات باسابقه دیوان عالی کشور به انتخاب همه قضات دیوان عالی در این کمیته حضور داشته باشند. دو نفر از دبیران احزاب قانونی به انتخاب خانه احزاب نیز در این کمیته حضور داشته باشند. دو نفر از حقوقدانان از بین حقوقدانان دانشگاهی به انتخاب اساتید حقوق دانشگاه تهران در این کمیته حضور داشته باشند. یک نفر نیز از طرف نیروهای مسلح کشور در این کمیته حضور داشته باشند. این کمیته موظف است همه شکایت‌ها و اعتراض‌ها را دریافت کند و واقعیت ماجرا را بررسی کند.» ارائه این طرح با واکنش‌هایی همراه بوده است. این در حالی است که وزیر کشور نیز به صورت تلویحی به این طرح اشاره کرده است. به همین دلیل «آرمان ملی» برای تحلیل و بررسی واکنش‌ها و بازتاب این طرح با حجت‌الاسلام منتجب‌نیا گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید.

شما طرحی را به عنوان«چه باید کرد» برای برون رفت کشور از شرایط کنونی مطرح کردید. این طرح با چه واکنش‌هایی مواجه شد؟آیا از مسئولان کسی برای اجرای این طرح با شما تماس گرفت؟

طرحی که بنده برای عبور از شرایط کنونی ارائه کردم دارای چند مقدمه و شکل‌گیری یک کمیته حقیقت‌یاب متشکل از15 عضو بود. پس از انتشار این طرح توسط روزنامه «آرمان ملی» این طرح انعکاس وسیعی در بین رسانه‌های داخلی و خارجی داشت و براساس آنچه به بنده اطلاع دادند در بسیاری از محافل سیاسی داخل کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفت. با این وجود این طرح با سه واکنش منفی مواجه شده که من قصد دارم این واکنش‌ها را واکاوی کنم. یکی از این واکنش‌ها به وزیر کشور ارتباط پیدا می‌کند. وزیر کشور در مواضع اخیر خود نسبت به حضور اعضای کمیته حقیقت‌یاب به حضور دبیران احزاب قانونی کشور در این کمیته اشاره کرده بودند که در طرحی که بنده ارائه کرده بودم وجود داشت. براساس این طرح دونفر از دبیران کل احزاب سیاسی کشور باید در کمیته حقیقت‌یاب حضور داشته باشند که وزیر کشور در واکنش به این طرح ارائه شده عنوان کردند که کمیته حقیقت‌یاب سیاسی نیست. آقای وحیدی گفته بودند که این کمیته سیاسی نیست و تنها شرایط و دلایل اغتشاشات را بررسی خواهد کرد. واقعیت این است که ما بحران کنونی کشور را سیاسی می‌دانیم و به همین دلیل معتقدیم باید چهره‌های سیاسی و دبیران احزاب در کمیته حقیقت‌یاب حضور داشته باشند. اگر محدوده بررسی این کمیته موضوع اعتراضات باشد این موضوع قطعا سیاسی است. اغلب شعارهایی که در اعتراضات اخیر داده شد سیاسی بود. به همین دلیل ما با یک مساله سیاسی مواجه هستیم. اگرچه این اعتراضات دارای جنبه‌های اقتصادی و فرهنگی نیز بوده اما جنبه سیاسی آن بر دیگر جنبه‌ها غلبه داشته و به همین دلیل باید به دنبال راه حل سیاسی برای این بحران بود. باید مشخص شود که کمیته حقیقت‌یابی که وزیر کشور عنوان می‌کند چه نقشی برای عبور از چالش‌های کنونی خواهد داشت؟آیا قرار است نتایجی که کمیته حقیقت‌یاب به دست می‌آورد را به دادگاه بدهد و دادگاه براساس بررسی‌های کمیته حقیقت‌یاب رأی صادر کند؟اگر این اتفاق رخ بدهد موضوع با استقلال دادگاه‌ها مغایرت دارد.

چرا تلاش می‌شود صورت مسأله به عنوان یک موضوع سیاسی مطرح نشود؟

موضوع سیاسی است و مبنای اعتراضات اخیر ناکارآمدی و سوءمدیریت بخش‌هایی از مجموعه مدیریت کشور بوده است. معترضان یک رویکرد سیاسی را دنبال می‌کردند و مطالبات سیاسی داشتند. این در حالی است که بحران اخیر را اعتراض بدانیم. اگر این بحران را با نام اغتشاش بخوانیم نیز موضوع سیاسی است. به دلیل اینکه اتهامات وارده سیاسی است دادگاه‌ها براساس قانون اساسی باید به صورت علنی و با حضور هیات منصفه برگزار شود. موضوعی که امروز در فضای سیاسی کشور مطرح شده این است که آیا عنوان محارب بر این افراد صدق می‌کند یا خیر. بدون تردید این یک موضوع فقهی است و مباحث فقهی را باید براساس فتاوای مراجع تقلید و یا به دلیل اینکه بین فقها در این زمینه اجماع وجود ندارد باید براساس نظریه مشهور فقها عمل شود. این موضوع فقهی است و باید فقها درباره آن نظر بدهند. واکنش منفی دومی که به طرح بنده صورت گرفت از طرف یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به نام آقای مقتدایی بود که عضو جبهه پایداری هستند.

واکنش وی به طرح شما چه بود؟

واقعیت این است که من تاکنون نام ایشان را نیز نشنیده بودم. این در حالی است که من سخنرانی‌های زیادی در اصفهان به عنوان حوزه انتخابیه ایشان داشته‌ام و با چهره‌های سیاسی اصفهان ارتباط دارم. با این وجود اینکه ایشان دارای چه سوابق کاری هستند موضوع دیگری است که من قصد ندارم به آن بپردازم. آقای مقتدایی که نایب‌رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس هستند در گفت‌وگویی با یکی از رسانه‌ها با لحنی توهین‌آمیز به بنده انتقاد کرده و به شکلی صحبت کرده که گویا ایشان بانی و موسس انقلاب و صاحب نظام است. متأسفانه برخی گمان می‌کنند چون نماینده هستند می‌توانند به دیگران توهین کنند و به همین دلیل هنگامی که دست‌شان به تریبون می‌رسد اقدام به تسویه حساب می‌کنند. این فرد به چهره‌های اصیل انقلابی حمله کرده و طرح بنده را طرحی مردود شمرده که از سوی کسانی مطرح شده که حق ندارند نسخه‌ای برای نظام بنویسند. گویا نسخه شفابخش را تنها این فرد باید بنویسند و دیگران حق اظهار نظر ندارند.

براساس اخبار منتشر شده گویا گروهک منافقین نیز نسبت به این طرح واکنش نشان داده‌اند. واکنش آنها چه بوده است؟

منافقین از جمله گروه‌هایی هستند که دست‌شان تا مفرق به خون عزیزان ما آلوده است و سال‌هاست که با نظام و انقلاب دشمنی می‌کنند. منافقین در سایت رسمی خود در تاریخ19/9/1401 مطلبی در واکنش به طرح بنده منتشر کرده‌اند. این سازمان به‌شدت به اینجانبت حمله کرده و طرح بنده را تلاشی برای حفظ نظام جمهوری اسلامی قلمداد کرده است.

نقد شما به این واکنش‌ها چیست؟

در مرحله نخست باید عنوان کرد که اظهارات وزیر کشور مورد انتقاد قرار دارد. من به ایشان پیشنهاد می‌کنم در ابتدا صحبت‌های خود را با حقوقدانان در میان بگذارند و پس از مشورت با آنها اظهار نظر کنند. یک نماینده مجلس عنوان کرده که امثال بنده نباید برای نظام نسخه بپیچند و نباید اظهار نظر کنند. سازمان منافقین نیز عنوان کرده که شما به دنبال حفظ نظام جمهوری اسلامی هستید و از این زاویه به طرح من حمله کرده است. واقعیت این است که از سازمان منافقین انتظاری بیش از این نیست که با چهره‌هایی که سابقه طولانی در مبارزه با رژیم پهلوی دارند و دلسوزی نسبت به نظام و انقلاب دارند دشمنی کنند. این یک اتفاق طبیعی است. سازمان منافقین دشمن ما هستند و از دشمنی نیز به جز دشمنی انتظار دیگری وجود ندارد. نکته مهم اما واکنش نماینده مجلس و عضو جبهه پایداری است که با مشارکت پایین وارد مجلس شده‌اند و زمانی نیز به پایان دوران نمایندگی ایشان باقی نمانده است. واقعیت این است که از کسی که خود را نماینده مردم می‌داند انتظاری بیش از این است که به کسانی که جز پایه‌گذاران انقلاب و نظام هستند به شکل کینه توزانه‌ای حمله شده است. من این احتمال را می‌دهم که این فرد و برخی از نمایندگانی کنونی مجلس به دنبال تأیید صلاحیت خود برای دور بعدی انتخابات هستند. در شرایط کنونی نمایندگان مجلس یک چشم‌شان به مردم است و چشم دیگرشان به شورای نگهبان و نهادهای نظارتی است که صلاحیت آنها برای دور بعدی انتخابات رد نشود. من همچنان بر طرحی که در گفت‌وگوی قبلی خود مطرح کردم اصرار دارم و معتقدم این طرح می‌تواند به کشور کمک کند که از شرایط کنونی عبور کند. البته این طرح نیاز به اصلاح یا تکمیل دارد و از این ظرفیت برخوردار است که به یک طرح جامع و کلی تبدیل شود. واقعیت این است که این گونه طرح‌های مردمی کارساز است و حلال مشکلات است. من از مسئولان خواهش می‌کنم براساس احساس تصمیم گیری نکنند و فضا را احساسی نکنند. در چنین شرایطی باید عاقلانه تصمیم گیری کرد. ما قرار است در این کشور زندگی کنیم. شرایط امروز نیاز به تدبیر و مدیریت دارد. فضایی که امروز در کشور ایجاد شده باعث شده برخی صاحب نظران بترسند که حرف بزنند و پیشنهاد بدهند. این صحیح نیست و نمی‌توان به آن افتخار کرد.

منبع: روزنامه آرمان ملی

این مصاحبه مشروح بوده و قسمت های دیگری از این گفت و گو در روزهای آینده منتشر خواهد شد.

نوشته شده توسط: modir